Για όσους αναρωτιέστε τι είναι η γιόγκα, πρόκειται για μια εκπληκτική πρακτική που προσφέρει πολλαπλά οφέλη για την υγεία, όπως αυξημένα επίπεδα ενέργειας, μείωση στρες και ψυχική τόνωση. Σε αυτό το άρθρο θα συζητήσουμε όλα όσα πρέπει να ξέρετε για την θαυματουργή πρακτική της γιόγκα!
Τι είναι η γιόγκα;
Η γιόγκα είναι ένας τύπος σωματικής άσκησης που προέρχεται από την αρχαία Ινδία και την ασκούν εκατομμύρια άνθρωποι σε όλο τον κόσμο. Η λέξη “γιόγκα” προέρχεται από τη σανσκριτική ρίζα “yuj” που σημαίνει “ένωση” ή “συνένωση”. Πιστεύεται πως η γιόγκα φέρνει το σώμα, το μυαλό και το πνεύμα σε ισορροπία μεταξύ τους. Τα κύρια μέρη της περιλαμβάνουν στάσεις, ασκήσεις αναπνοής και διαλογισμό.
Σήμερα η γιόγκα θεωρείται, ως επί το πλείστον, σωματική άσκηση. Ωστόσο, αποτελεί επίσης μια φιλοσοφία που δίνει έμφαση στην ενότητα του νου, του σώματος και του πνεύματος. Ενώ η πρακτική μπορεί να χρησιμοποιηθεί ως πρόγραμμα άσκησης που βελτιώνει τη φυσική κατάσταση και τη σωματική δύναμη, είναι επίσης ωφέλιμη για την ψυχική υγεία και την πνευματική φώτιση.
Η ιστορία της γιόγκα
Η γιογκική παράδοση έχει μια πολύ βαθιά ιστορία, και η προέλευση της σύγχρονης γιόγκα εντοπίζεται στην Ινδία. Η παλαιότερη μαρτυρία αυτού που ονομάζουμε σήμερα “γιόγκα” βρίσκεται σε αρχαία σανσκριτικά κείμενα που χρονολογούνται γύρω στο 1.500 π.χ. Αυτά τα κείμενα ανακαλύφθηκαν από τον Dr. Georg Feuerstein στα τέλη της δεκαετίας του 1960. όταν επισκέφθηκε την Ινδία με υποτροφία Fulbright για να κάνει έρευνα στις ιερές ινδουιστικές γραφές, γνωστές ως Βέδες. Άλλες πηγές λένε ότι η γιόγκα υπάρχει εδώ και αιώνες ενώ είναι πιθανό το 5000 π.Χ. οι γιόγκι στην Ινδία να έκαναν στάσεις για να επιτύχουν μια κατάσταση “γιόγκα νίντρα” (βαθιάς χαλάρωσης).
Με τόσο αρχαία ιστορία, είναι προφανώς δύσκολο να εντοπίσουμε την ακριβή προέλευση της γιόγκα. Ωστόσο, τη συναντάμε σε κάποια μακεδονικά ιστορικά κείμενα από την εποχή του Μεγάλου Αλεξάνδρου. Αυτά αναφέρουν πως η “γιόγκα” είναι εν μέρει διαλογιστική και θεραπευτική. Ο Ονησίκριτος, σύντροφος του Αλεξάνδρου, περιέγραψε τη γιόγκα στην Ινδία ως “φιλοσοφία που είναι τόσο σωματική όσο και ψυχική, όχι απλώς μια άσκηση”.
Κατά τη διάρκεια της κλασικής εποχής, η γιόγκα άρχισε να ασκείται ευρύτερα στην Ινδία. Σύντομα συνδέθηκε με τον Ινδουισμό και άρχισε να έχει ένα πιο συνεκτικό φιλοσοφικό σύστημα.
Στην Ανατολή υπάρχουν πολλά διαφορετικά είδη γιόγκα που προέκυψαν σε χώρες όπως η Κίνα ή η Ιαπωνία, τα οποία δεν επηρεάστηκαν από τον Ινδουισμό και ανέπτυξαν μοναδικά στυλ, διατηρώντας ωστόσο ορισμένες ομοιότητες μεταξύ τους, όπως η αναπνοή.
Στις αρχές της δεκαετίας του 1900, η γιόγκα άρχισε να εμφανίζεται στις δυτικές χώρες. Έγινε γνωστή από τον Σουάμι Βιβεκανάντα, ινδουιστής μοναχός που ταξίδεψε στην Ευρώπη και παρουσίασε στους ανθρώπους τις διδασκαλίες της Βεδάντα (κλάδος της Ινδικής φιλοσοφικής σκέψης). Αργότερα ίδρυσε το Sivananda Vedanta International Yoga Center και το Ashrams.
Στη δεκαετία του 1960, η γιόγκα έγινε ιδιαίτερα δημοφιλής στην Αμερική, κυρίως χάρη στην Ίντρα Ντέβι που σπούδασε με τον Σουάμι Ράμα στο Άσραμ του κοντά στην Αλμόρα (στην Ινδία) πριν έρθει στη Νέα Υόρκη. Εκεί, άνοιξε το δικό της στούντιο διδάσκοντας ασάνες της Χάθα Γιόγκα, τεχνικές χαλάρωσης ή στάσεις δηλαδή που βοηθούν στην προετοιμασία του διαλογισμού, όπως ασκήσεις αναπνοής (πραναγιάμα). Αυτό το είδος γιόγκα έχει επηρεαστεί από πολλούς δασκάλους με την πάροδο του χρόνου, όμως εξακολουθεί να κρατά τις βασικές της αρχές.
Σήμερα, η γιόγκα είναι μια φημισμένη άσκηση και πολλοί άνθρωποι την ακολουθούν για διάφορους λόγους. Μερικοί κάνουν γιόγκα για να βελτιώσουν την υγεία τους, άλλοι θέλουν μια ζήσουν πιο πνευματική εμπειρία. Σε κάποιους αρέσει η αίσθηση του αυτοελέγχου, άλλοι πάλι την εφαρμόζουν ανυπομονώντας να αποκτήσουν μια πιο υγιή ζωή με λιγότερο άγχος.
Η τεχνική της γιόγκα αξιοποιείται όχι μόνο σε σωματικό αλλά και σε διανοητικό επίπεδο. Καθόλη τη διάρκεια της γιόγκα, το μυαλό του ασκούμενου πρέπει να παραμείνει συγκεντρωμένο, χωρίς να παρεμβαίνουν σκέψεις. Μεγάλη σημασία δίνεται στην τεχνική αναπνοής και στο τρόπο που αυτή επηρεάζει το σώμα.
Ποια είναι τα οφέλη της γιόγκα;
Η γιόγκα είναι μια ιδιαίτερα ωφέλιμη άσκηση όχι μόνο για το σώμα, αλλά και για τη ψυχή και το πνεύμα.
Αποτελεί έναν εξαιρετικό τρόπο χαλάρωσης και ανακούφισης από το στρες, ενώ ταυτόχρονα καταπολεμά τα συμπτώματα άγχους ή κατάθλιψης. Επιπλέον, η γιόγκα βελτιώνει την ευλυγισία του σώματος, βοηθά στην πρόληψη τραυματισμών κατά την άσκηση (καθώς οι μύες τεντώνονται πριν συσταλούν), ενισχύει τους κοιλιακούς μύες που υποστηρίζουν την ευθυγράμμιση της σπονδυλικής στήλης και έτσι μειώνεται ο πόνος στη μέση!
Ορισμένα από τα σωματικά οφέλη της γιόγκα περιλαμβάνουν:
- Βελτίωση ευκαμψίας
- Ενδυνάμωση και αντοχή
- Μείωση του στρες
- Καλύτερη ποιότητα ύπνου
- Βελτιωμένη πέψη
- Απώλεια βάρους (κατανάλωση περίπου 300-500 θερμίδων την ώρα)
- Βελτίωση στάσης σώματος
- Χαμηλότερη αρτηριακή πίεση και καρδιακός ρυθμός
Μερικά από τα ψυχικά οφέλη της γιόγκα περιλαμβάνουν:
- Μείωση του στρες και του άγχους
- Αντιμετώπιση αϋπνίας
- Βελτίωση της διάθεσης
- Αύξηση ενέργειας
- Βελτίωση αυτοσυγκέντρωσης
Ποια είναι τα διαφορετικά είδη γιόγκα;
Υπάρχουν πολλά διαφορετικά είδη γιόγκα. Μερικοί άνθρωποι ασκούν Βινιάσα Γιόγκα επειδή εστιάζει στην αναπνοή. Άλλοι κάνουν Ιγιένγκαρ Γιόγκα που αφορά στην ευθυγράμμιση του σώματος αντί για τη ρέουσα κίνηση. Κάποιοι ασκούν την Αστάνγκα Γιόγκα, ακολουθώντας συγκεκριμένες κινήσεις βάσει των οκτώ στάσεων (ασάνες).
Όποιος κι αν είναι ο τύπος της γιόγκα που προτιμάτε, το σίγουρο είναι πως θα απολαύσετε πολλαπλά οφέλη από την άσκηση της. Ας ανακαλύψουμε ορισμένα από τα πιο διάσημα είδη γιόγκα:
Hatha Yoga
Η Hatha Yoga είναι ένας τύπος γιόγκα που δίνει έμφαση στις σωματικές ασκήσεις που προάγουν την ευελιξία και τη δύναμη. Επικεντρώνεται στην αναπνοή, τη συγκέντρωση και το διαλογισμό για τη χαλάρωση του μυαλού.
Αν και πολλοί νομίζουν ότι ξέρουν τι είναι η Hatha Yoga, υπάρχουν πολλές παρανοήσεις σχετικά με αυτή τη μορφή άσκησης. Το όνομα της Hatha Yoga στα Σανσκριτικά σημαίνει “σωματικός” ή “δυναμική προσπάθεια”. Η Hatha Yoga μπορεί να μεταφραστεί ως “η ένωση με τον εαυτό μέσω σωματικών στάσεων” ή “δυναμική γιόγκα ” αν και τυπικά ορίζεται ως μια ήπια μορφή άσκησης.
Ashtanga yoga
Η Ashtanga yoga είναι ένα είδος γιόγκα που επικεντρώνεται στο συγχρονισμό της αναπνοής με την κίνηση. Αναπτύχθηκε από τον Κ. Πατάμπι Τζόις, ο οποίος άρχισε να τη διδάσκει στο Μαϊσόρ της Ινδίας, μετά τον τραυματισμό του στον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο. Η άσκηση χωρίζεται σε έξι κύρια στάδια: Πρώτη και Ενδιάμεση (που γίνονται σε μία συνεδρία η καθεμία) και Προχωρημένη Α&Β (δύο φορές την εβδομάδα).
Iyengar yoga
Η Iyengar yoga είναι ένα είδος γιόγκα που επικεντρώνεται στην ευθυγράμμιση των στάσεων. Οι στάσεις έχουν σχεδιαστεί για να τεντώνουν και να ενισχύουν τους μύες, καθώς και να βελτιώνουν τα μοτίβα αναπνοής. Η Iyengar yoga δημιουργήθηκε από τον Μπ. Κ. Σ. Ιγιένγκαρ στη δεκαετία του 1940, μετά την παρατήρησή του πως μερικοί μαθητές του δυσκολεύονταν με βασικές κινήσεις, όπως να κάνουν κατακόρυφο ή να ισορροπήσουν στο ένα πόδι για πολλή ώρα (συνήθως λόγω χρόνιας ασθένειας ή τραυματισμού). Ανέπτυξε μια πιο ήπια προσέγγιση κατά την οποία οι μαθητές του είχαν βοήθεια στην έναρξη και τη λήξη των στάσεων, για να αξιοποιήσουν τα οφέλη τους στο μέγιστο χωρίς να προκαλέσουν επιπλέον βλάβη. Αυτή έγινε γνωστή ως “η τέχνη και η επιστήμη της θεραπείας της γιόγκα”.
Vinyasa Yoga
Η Vinyasa, που στα Σανσκριτικά σημαίνει “συγχρονισμός κίνησης και αναπνοής”, είναι ένα είδος γιόγκα που δίνει έμφαση στη σχέση μεταξύ αναπνοής και σωματικών κινήσεων. Πρόκειται για ένα από τα πιο δημοφιλή είδη στις χώρες της Δύσης, επειδή μπορεί να γίνει σε διάφορα επίπεδα και εντάσεις, είτε από προχωρημένους είτε από αρχάριους.
Kundalini Yoga
Πρόκειται για την πρωτααρχική μορφή της γιόγκα. Χρησιμοποιήθηκε για πρώτη φορά πριν από χιλιάδες χρόνια από γιόγκι στην Ινδία. Στόχος αυτής της πρακτικής είναι να ξυπνήσετε τα ενεργειακά σας κέντρα (γνωστά ως τσάκρα) και να διατηρήσετε την ισορροπία μεταξύ τους. Αυτό δίνει σταθερότητα σε πολλά επίπεδα (σωματικά, διανοητικά, συναισθηματικά, πνευματικά). Στην Kundalini Yoga ξεκινάτε με απλές στάσεις, όπως καθιστή στάση ή κάμψη προς τα εμπρός ή προς τα πίσω ενώ στηρίζεστε από κάτι σταθερό (π.χ. μια καρέκλα ή την άκρη ενός τραπεζιού).
Sivananda Yoga
Η Sivananda Yoga είναι η πρακτική που επιδιώκει να φέρει το μυαλό και το σώμα σε ισορροπία. Αναπτύχθηκε από τον Σουάμι Σιβανάντα, ο οποίος πίστευε ότι οι ρίζες όλων των ασθενειών πηγάζουν από την ψυχική μας κατάσταση. Δεν πρόκειται για απλή άσκηση αλλά για έναν πιο σύνθετο τρόπο καλλιέργειας της σωματικής, συναισθηματικής και πνευματικής ευεξίας μέσω τεχνικών διαλογισμού.
Η Sivananda Yoga ασκείται πάνω από 50 χρόνια, με ακόλουθους από όλο τον κόσμο.
Πώς να ξεκινήσετε με τη γιόγκα;
Βρείτε ένα μάθημα που είναι κατάλληλο για εσάς
Είναι σημαντικό να βρείτε ένα μάθημα που είναι κατάλληλο για το επίπεδό σας, καθώς υπάρχουν πολλά διαθέσιμα προγράμματα. Σίγουρα δεν θα θέλατε να απογοητευτείτε και να τα παρατήσετε. Μπορείτε να βρείτε μαθήματα ψάχνοντας στον τύπο, στο Ίντερνετ ή ακόμα ζητώντας συστάσεις από τους φίλους σας.
Στόχος σε ένα τμήμα αρχαρίων είναι να σας μάθει βασικές στάσεις γιόγκα και ασκήσεις αναπνοής. Μέσα από τα μαθήματα θα βρείτε τρόπους να ενσωματώσετε το νέο σας χόμπι στην καθημερινότητα σας.
Μπορείτε επίσης να αρχίσετε να κάνετε γιόγκα στο σπίτι. Αν επιλέξετε αυτή την εναλλακτική, σας προτείνουμε να ξεκινήσετε βλέποντας βίντεο στο διαδίκτυο ή προσλαμβάνοντας ένα δάσκαλο στο σπίτι για μαθήματα personal.
Φορέστε άνετα ρούχα και παπούτσια που σας επιτρέπουν να κινείστε εύκολα
Το τι ρούχα πρέπει να φορέσετε εξαρτάται από το είδος της γιόγκα που κάνετε. Για παράδειγμα, η στάση του λωτού απαιτεί ευλυγισία, άρα αν φοράτε στενό παντελόνι ή φούστα, αυτά θα εμποδίσουν την ικανότητά σας να εκτελέσετε αυτή τη συγκεκριμένη κίνηση. Η βινιάσα απαιτεί ελάχιστη κίνηση, επομένως τα ψηλόμεσα σορτς ίσως να μη σας διευκολύνουν.
Βεβαιωθείτε ότι τα παπούτσια σας δεν γλιστρούν και είναι φτιαγμένα από ειδικό υλικό που απορροφά τους κραδασμούς, χωρίς να είναι υπερβολικά περιοριστικά γύρω από τις αρθρώσεις σας. Σας προτείνουμε αθλητικά παπούτσια με επίπεδη σόλα από καουτσούκ επειδή προσφέρουν εξαιρετική προστασία από τραυματισμούς.
Να είστε προετοιμασμένοι
Το πιθανότερο είναι να νιώσετε άβολα στην αρχή. Σύντομα όμως θα αρχίσετε να συνηθίζετε στις διαφορετικές ασκήσεις. Το σημαντικότερο είναι να έχετε θετική διάθεση! Όσο περισσότερη εξάσκηση κάνετε, τόσο περισσότερο θα αρχίσετε να νιώθετε πιο σίγουροι για τον εαυτό σας.
Τώρα λοιπόν που μάθατε τι είναι η γιόγκα, ποια είναι τα οφέλη και τα είδη της, ήρθε η ώρα να αναλάβετε δράση! Ξεκινήστε με μερικές απλές στάσεις και δοκιμάστε ένα μάθημα για αρχάριους.
Υπάρχουν πολλές ομάδες που προσφέρουν δωρεάν δοκιμαστικά μαθήματα, οπότε δεν έχετε τίποτα να χάσετε. Δοκιμάστε το και ανακαλύψτε αν αυτός ο τύπος άσκησης ταιριάζει στις ανάγκες σας ή όχι.
